Richtkijkers voor beginners: Waar moet je op letten?

Richtkijkers

Als u op zoek gaat naar een geschikte richtkijker komt er veel op u af. U kunt afgaan op de expertise van richtkijkers.nl of van een ervaren kennis, maar uiteindelijk zult u zelf een afgewogen keuze moeten maken. Hier dient u wel eerst kennis te hebben van de diverse eigenschappen die een richtkijker met zich meebrengt. Daarna kiest u voor de richtkijker die voor uw doel het meeste geschikt is en die het best past bij uw persoonlijke behoeften en wensen. Er zijn verschillende doelen, hieronder beschrijven we de drie belangrijkste.

Drijfjacht

Bij drijfjacht worden de dieren door drijvers opgejaagd in de richting van de jagers. Bij drijfjacht zijn de dieren op de vlucht en is de kans op een gericht schot in een vitaal lichaamsdeel kleiner, waardoor ze alsnog uit hun lijden moeten worden verlost. Ook andere dieren worden verjaagd bij drijfjacht. Voor drijfjacht worden richtkijkers met kleinere vergrotingen gebruikt, dit omdat er snel moet kunnen worden gereageerd op een snel bewegend doelwit.

Drukjacht

Bij drukjacht gaat het om een stillere variant waarbij het gaat om een een-op-een-situatie (jager op wild). Deze laatste vorm mag van de wetgever, zij het alleen in uitzonderlijke gevallen.Voor drukjacht worden veel richtkijker met een variabele vergroting gebruikt, omdat het doelwit rustig benaderd wordt en er daardoor meer tijd is om de richtkijker perfect af te stellen. Ook worden doelwitten in sommige gevallen van grote afstand beschoten.

Schietsport

Bij de schietsport proberen schutters diverse doelen op verschillende afstanden te raken om een zo hoog mogelijk aantal punten te scoren. Om deze vorm van schieten te kunnen beoefenen dien je lid te zijn van een schietvereniging.
Voor de schietsport worden verschillende soorten richtkijkers gebruikt naar de wens van de gebruiker.

Wat is een richtkijker?

Een richtkijker is een hulpmiddel bestaande uit een stuk optiek met vaak beeldvergrotende eigenschappen. Met de richtkijker bent u in staat om het doel op langere afstand in beeld te brengen. Met name in de jacht is een richtkijker een must, omdat de afstand tot aan het doel deze vaak te klein is om goed waar te nemen en in het vizier te krijgen. Door het beeld van de schutter te vergroten, wordt het mogelijk om het doel beter in beeld te brengen en het schot exacter te plaatsen. De toepassing voor de richtkijker zal een aantal aspecten gaan bepalen zoals; verstelling, vergroting, afmeting en het type richtkruis.

De richtkijker moet nooit te ver van het gezicht gehouden worden of juist te dichtbij, zodat het oog bijna contact maakt met het glas. Wanneer dit wel gebeurt, dan is het resultaat dat de schutter door een “tunnel” zit te kijken waarbij de buitenste rand, of kader, een wazig geheel is. Het is belangrijk om de juiste afstand van oog tot kijker te vinden waardoor de kijker ineens beeldvullend is. Ook dat de rand om het beeld scherp is. Hierdoor kan vanaf een veilige afstand het schot gelost worden. Met andere woorden: de houding van de schutter achter zijn wapen is bepalend voor een consequent beeld.

Er zijn verschillende variabelen voor richtkijkers. Dat is de grootte van de veldlens (objectief), de vergroting, de vorm van het draadkruis (kruishaar) en de instelmogelijkheden. Een fijn (dun) draadkruis (of een fine duplex) is handig om ervoor te zorgen dat de middenstip van het doel niet bedekt wordt. Op de volgende afbeelding zijn diverse reticles van Leopold te zien.

Een goede optische richtkijker voor een luchtbuks is speciaal gemaakt voor de afstanden waarop geschoten gaat worden. Dat is van 10 meter tot maximaal 100 meter. Het onderscheid met normale richtkijkers is dat het zichtbare veld breder is dan dat voor vuurwapens. Omdat luchtbuksen in de achtertuin meestal gebruikt worden op afstanden tot zo’n 50 meter is een grote vergroting niet erg zinvol. Een vergroting van 4x tot 6x werkt het beste. Bedenk dat met een toenemende vergroting de hoeveelheid licht sowieso afneemt omdat je focust op een kleiner vlak en je zo minder licht vangt. Er zijn verschillende richtkijkers op de markt. Een betrouwbaar merk waar we veel positieve feedback op ontvangen is Vortex. Vortex richtkijkers worden  geproduceerd in Amerika. Behalve Vortex hebben we eveneens zeer goede ervaringen met de richtkijkers van Hawke. Het is onmogelijk om een standaard richtkijker aan te prijzen als ideale start voor een beginner. Net als bij het kopen van een auto let je bij een richtkijker op verschillende details. Afhankelijk van het doel waarvoor een richtkijker gebruikt gaat worden, hoe intens deze gebruikt wordt en wat de leeftijd van de gebruiker is, zijn er ook nog aanvullende functionaliteiten de je wel of niet graag wilt hebbeb. Een richtkijker welke zeer geschikt is als 100m scope en ook te gebruiken is voor andere doeleinden is de Hawke Sidewinder Tactical 6.5-20x42. De verhouding prijs en kwaliteit is zeer gunstig.

Je wil je richtkijker zo laag mogelijk boven de loop gemonteerd hebben. Er zijn daarvoor verschillende montageringen. Afhankelijk van de grootte van het objectief kun je kiezen voor lage, middelmatige of hoge ringen. De meeste luchtbuksen zijn voorzien van een 9mm of 11mm zwaluwstaartrails (Dovetail). Op deze rails ga je eerst de ringen losjes plaatsen. Bij het inleggen van de kijker moet e.e.a. zodanig gepositioneerd worden dat het oculair van de kijker ongeveer op het midden van de pistoolgreep van het geweer ligt. Je moet de kijker nog wel wat vooruit of achteruit kunnen schuiven.

Dradenkruis

Het draadkruis bestaat in zijn traditionele vorm uit een kruis gevormd door een verticale en een horizontale lijn waarvan het snijpunt van de lijnen het middelpunt van het beeld vormt en is een hulpmiddel bij het mikken op het doel.
Dunne draadkruis lijnen zijn het meest geschikt om nauwkeurig te mikken op doelen welke zich duidelijk aftekenen van de omgeving. Deze dunne lijnen zijn echter moeilijk zichtbaar wanneer de achtergrond meer complex is samengesteld zoals bijvoorbeeld in het bos. Dikkere draadkruis lijnen zijn hiervoor meer geschikt, maar missen weer de precisie van de dunnere lijnen. Een variant die de voordelen van dunne en dikke lijnen combineert is het zogenaamde duplex draadkruis. Bij het duplex draadkruis zijn de lijnen perifeer dik en centraal dun. De dikke lijnen stellen de schutter in staat om met het oog snel het centrale punt van het draadkruis te vinden, terwijl de dunne elkaar kruisende lijnen in het centrum van het draadkruis garant staan voor accuraat richten.

 

Wat is IR?

IR staat voor Illuminated Reticle, ofwel "verlicht draadkruis". Bij kijkers met deze optie is er de mogelijkheid het draadkruis (vaak in stappen) te verlichten zodat het bij moeilijke lichtomstandigheden beter zichtbaar is.

Wat is een Mil Dot?

Mil dots zijn bolletjes of streepjes die je dradenkruis nog eens onderverdelen. Deze Mil Dots staan op een bijzondere afstand van elkaar. Ze zijn zodanig uit elkaar geplaatst dat, wanneer je "een bolletje corrigeert" , je corrigeert over een hoek van 1 milli radiaal.
Een hoek van 1 mil over een afstand L komt overeen met een correctie afstand van : L x 0.001. Dit betekent dat je schot met 1 mil dot corrigeren over een afstand van L meter, overeenkomt met
L x 0,001 m correctie.

Voorbeeld:
• als je 1 mil dot corrigeert op 100 m, komt dat met 10 cm overeen
• als je 2 mil dots corrigeert op 100 m, komt dat met 20 cm overeen
• als je 1 mil dot corrigeert op 25 m, komt dat met 2.5 cm overeen
• als je 2 mil dot corrigeert op 50 m, komt dat met 10 cm overeen

 

Wat is een red dot?

Een red dot systeem is een systeem waarbij je richtmiddel een rood puntje in je gezichtsveld wordt. Je hebt ze in verschillende versies: een soort dikke kleine kijker of een soort schermpje waar je doorheen kijkt. Ze vereenvoudigen het richten doordat je het puntje op je doel moet brengen, inplaats van een keep én een korrel. De duurdere modellen zijn ook parallaxvrij. dit wil zeggen dat je. als je scheef in je red dot kijkt, en je red dot op het doel zit, nog altijd juist zal schieten. Bij de goedkopere modellen moet je ervoor zorgen dat je je oog zoveel als mogelijk op dezelfde manier ten opzichte van de red dot houdt.

 

Wat zijn zoom richtkijkers en heb ik hier iets aan?

Zoom richtkijker hebben een variabele vergroting. Op een lage vergroting kunt u deze gebruiken om een object te vinden, om vervolgens in te zoomen voor meer detail. Door de afstand te veranderen tussen de lenzen is dit mogelijk. Zoom verrekijkers zijn niet ideaal voor alle situaties omdat het ingezoomde beeld donkerder en minder scherp kan worden bij een hoge vergroting. Ook het gezichtsveld wordt kleiner.

 

Wat betekenen de getallen? (bv. 5x56)

Deze getallen staan voor de vergroting en de objectief grootte. Het eerste cijfer staat voor de vergroting van de richtkijker. Het cijfer dat daar staat geeft aan hoeveel dichterbij het object

lijkt door de richtkijker ten opzichte van het blote oog. Het tweede cijfer geeft in millimeters de diameter van de objectief lenzen aan en daarmee de hoeveelheid licht die door de richtkijker komt. Als al het overige gelijk is bij een richtkijer, betekent grotere objectief lenzen een helderder en scherper beeld. Als er tussen het eerste en het tweede cijfer een “-“ met nog een cijfer en daarna pas een x dan gaat het om een zoom richtkijker (bv. 3-12x56). Deze richtkijkers hebben een variabele vergroting.

 

Wat betekent AO?

AO is een afkorting die staat voor adjustable objective. Dit betekent verstelbare lens. Bij deze kijkers kun je het brandpunt van de lens verstellen. Hierdoor kun je op verschillende afstanden de kijker scherp stellen. Hoe groter de vergroting, en hoe beter de kwaliteit van de lenzen, hoe nauwkeuriger dit kan. Dit kan dan als hulpmiddel dienen om de afstand tot het doel te bepalen. Dit heet Range-finding. Een kijker is maar parallax-vrij als je zowel op het dradenkruis als op het doel kan scherpstellen, waarvoor je dus dit AO nodig hebt. Hier alle kijkers met AO.

 

Hoogteverstelling (Klikwaarde op 100 meter in mm of MOA)

De hoogteverstelling is er voor bedoeld om het mikpunt van uw vizier te kunnen laten samenvallen met het trefpunt van het doel. Wanneer u een kogel horizontaal weg schiet valt deze onmiddellijk ten prooi aan de zwaartekracht: uw kogel gaat dalen. Als u uw kijker hiervoor niet zou kunnen corrigeren zou u boven uw doel moeten mikken om het te kunnen raken: hoe verder weg het doel hoe meer U er boven moet mikken. Het is natuurlijk veel makkelijker om het doel midden in het beeld van uw richtvizier te hebben zodat het mikpunt gelijk is aan het trefpunt. Hiervoor is er een knop voor de verticale verstelling van het beeld op uw richtkijker aangebracht. Meestal betreft dit de draaiknop aan de bovenzijde van de richtkijker. Deze draaiknop wordt met klikjes vanuit het perspectief van de kogel verdraait; m.a.w. als de kogel onder het doel uitkomt draait U de draaiknop in de richting “Up” want de kogel moet omhoog. Als de kogel boven het doel uitkomt draait U de draaiknop in de richting “Down” (of tegen de “Up” richting in), want de kogel moet omlaag.
De verplaatsing van het trefpunt die 1 klik van de draaiknop op een gegeven afstand bewerkstelligd wordt niet uitgedrukt in graden, maar uitgedrukt in de nog kleinere eenheid van minuten (Engels:“Minutes Of Angle” of “MOA”). Eén minuut is 1/60 van één graad. Eén klik staat op een richtkijker vaak gelijk aan 1/4e of 1/8e MOA dus 1/240e of 1/480e van één graad. Hiermee is voor elke afstand uit te rekenen wat de verplaatsing is die 1 klik veroorzaakt.

Vb.
- stel het doel bevindt zich op 100 meter
- een cirkel bezit 360 graden
- beschouw U zelf nu als het middelpunt van een cirkel met een straal van 100 meter waarbij het doel zich op de omtrek van de cirkel bevindt
- de omtrek van deze cirkel bedraagt 2.π.r = 2 x 3,14 x 100 m = 628 m
- 1 graad verplaatsing langs deze cirkel staat dan gelijk aan 628 m : 360 = 1,74 m
- 1 minuut verplaatsing langs deze cirkel staat dan gelijk aan 1,74 m : 60 = 0,029 m
- 1/4e minuut verplaatsing langs deze cirkel staat dan gelijk aan 2,9 cm : 4 = 0,72 cm
- 1/8e minuut verplaatsing langs deze cirkel staat dan gelijk aan 2,9 cm : 8 = 0,36 cm

 

Sidewheel

Een sidewheel wordt gebruikt voor het nauwkeurig scherpstellen van een kijker. Een sidewheel wordt meestal over de originele focus knop geschoven. Als je op voorhand je sidewheel hebt geijkt, kan je afstanden schatten door scherp te stellen (range finding), en de bijhorende afstand van je sidewheel af te lezen. Dit ijken doe je door de stand van je

sidewheel te markeren waneer je scherp stelt op een voorwerp dat op een gekende afstand staat. (bv. 5, 10, 12, 14,...m). Doordat het wiel groot is kan je voorzichter draaien waardoor je nauwkeuriger het beeld kunt scherpstellen. Doordat het wiel groot is kan je de afstanden die bij een instelling horen nauwkeuriger noteren en aflezen, waardoor je rang finding verbetert.

 

Wat is narichten?

Narichten is de schiethouding blijven aanhouden na het afdrukken van het schot. Via de richtkijker blijft u kijken naar het doel kijken om de inslag van de pellet te volgen. Het is een natuurlijke reflex van het lichaam om na het afdrukken onmiddellijk het wapen “af te zetten”. Vanwege het feit dat de pellet onmiddellijk na het schot de loop nog niet heeft verlaten, heeft zelfs de kleinste beweging van het wapen tot gevolg dat het doel niet meer juist geraakt wordt.

 

Wat is FOV (Field-of-View) of gezichtsveld?

FOV staat voor Field-of-View en is hetzelfde als gezichtsveld. Dit betekent de breedte van het beeld zoals die gezien wordt door de richtkijker. Meestal wordt dit aangegeven als de breedte op een bepaalde afstand of in graden. Hoe breder het gezichtsveld is, hoe makkelijker het is om uw onderwerp te vinden. Bijvoorbeeld een gezichtsveld van 9,8 m op 100 meter betekent dat het complete beeld op 100 meter afstand door de richtkijker 9,8 meter is. Als dit aangegeven wordt in graden dan kan dit op twee manieren. Gezichtsveld in graden of “Subjectief Gezichtsveld” in graden. Om te kunnen vergelijken vermenigvuldigd u het gezichtsveld in graden met 17,5 om het gezichtsveld op 1000 meter te krijgen. Als er in graden een getal wordt gegeven dat hoger is dat 15 dan is dit meestal het subjectieve gezichtsveld. Als u dat deelt door de vergroting heeft u het gezichtsveld in graden. Vermenigvuldig dit met 17,5 dan heeft u het gezichtsveld op 1000 meter.

 

Afstand tussen oog en oculair

Een andere belangrijke eigenschap van richtkijkers is de afstand in centimeters tussen het oog en het oculair waarbij nog steeds een volledig FOV door de scope wordt waargenomen. Hoe groter deze afstand des te veiliger is de kijker voor uw aangezicht bij terugslag. Dit is dus met name voor gebruik van een richtkijker op luchtbuksen met terugslag interessant.
zijn doel af. Bij luchtdrukwapens is, gezien de relatief lage snelheid van het projectiel, narichten nog belangrijker dan bij vuurwapens.

Hoe maak ik mijn richtkijker schoon?

Begin met het wegblazen van alle stof en viezigheid. Vervolgens gebruikt u een pluisvrije doek, zoals bijvoorbeeld een cameralens doek, en lens cleaner of alcohol om de buitenkant van de lenzen schoon te maken. Verder kunt u warm water en een milde reiniger gebruiken om het metaal, rubber, of plastic schoon te maken. Coatings zijn erg gevoelig voor krassen dus wees hier extra voorzichtig mee. Lees ook de gebruikershandleiding voordat u hiermee begint. Een goede onderhoud spray is deze spray van het merk Tetra.

 

Hoe haal ik mijn richtkijker uit elkaar om hem schoon te maken?

Dat moet u nooit doen! In de meeste gevallen is het niet nodig om de richtkijker uit elkaar te halen. Vele zijn gevuld met stikstof waardoor ze niet beslaan aan de binnenkant. Als u toch van mening bent dat de binnenkant schoongemaakt moet worden neem dan contact op met richtkijkers.nl.